LSD Jaarverslag 2003

12/29/08

Home
Jaarverslag 2003
Jaarverslag 2004

 

April 2003

Inhoudsopgave

Inleiding

 Hierbij treft u het jaarverslag van het Landelijk Steunpunt Druggebruikers aan. Wij hopen dat het verslag u voldoende inzicht geeft in de manier van werken van het LSD en de locale gebruikers organisaties. Zoals u zult lezen verschillen de locale organisaties nogal van elkaar. Ze hebben echter allen gemeen dat zij strijden voor een betere rechtspositie van harddruggebruikers. Hierbij vragen zij de steun en het advies van het LSD.

 Inmiddels heeft het LSD veel ervaring opgedaan in het ondersteunen van gebruikers organisaties, en is het LSD een veel gevraagde partner voor beleidsmakers, zowel op hulpverleningsniveau als op (lokaal) politiek niveau.

 Ook hulpverleners consulteren het LSD regelmatig met vragen rondom de problemen die zij in hun dagelijks werk tegenkomen. Vooral wanneer dit betrekking heeft op maatschappelijke opvang, al dan niet gekoppeld aan een gebruiksruimte.

 Mocht u na lezing van het verslag vragen hebben dan vernemen wij dat graag van u.

 De locale gebruikers organisaties;

 De  vier grote steden kennen allen een autonome professionele belangen behartiging organisatie van druggebruikers. De MDHG (Amsterdam), Rotterdamse Junkiebond en Stichting GOUD (Utrecht) varen daardoor hun eigen koers. Contacten zijn er uiteraard wel, onder meer via het Grote Steden Overleg. Dit overleg is opgezet om activiteiten af te stemmen en, waar nodig of gewenst, gezamenlijk actie te ondernemen.

  • Den Haag:

Stichting Drugpunt Den Haag, heeft een zeer onrustig jaar achter de rug, waarin zowel de coördinator als de andere betaalde medewerker het veld hebben geruimd. Drugpunt heeft daardoor een aantal maanden haar inloopvoorziening gesloten. Eind 2003 echter staat er een nieuw team, dat vol energie aan de slag is gegaan. Het LSD is hierbij nauw betrokken geweest, en neemt deel aan de maandelijkse bestuursvergaderingen.

  • Zaandam:

In Zaandam heeft de gebruikersgroep een startsubsidie van de Gemeente ontvangen. Hiermee wordt aan belangenbehartiging gedaan en is men druk doende een gebruiksruimte te realiseren. Contact met de Zaanse gebruikersgroep verliep afgelopen jaar voornamelijk via e-mail en telefoon.

  • Alkmaar:

De Stichting Alkmaarse Gebruikers, kortweg SAG, heeft in 2003 een roerige tijd beleefd. Keer op keer is getracht de stichting nieuw leven in te blazen, maar dit is tot op heden niet gelukt. Wel komen gebruikers geregeld bij elkaar en worden allerlei zaken besproken. Er was vooral in de tweede helft van 2003 veel onrust onder gebruikers wegens het opjaagbeleid en veranderingen binnen de regelgeving van de methadonverstrekking. In 2004 zal worden bekeken of de Stichting, waarbij het LSD als adviseur optreedt, genoeg levensvatbaarheid heeft om door te gaan. In het afgelopen jaar is het LSD eens per 2 maanden naar Alkmaar afgereisd voor overleg.

  • Vlissingen:

Stichting Ideefix in Vlissingen, waarvan het LSD de voorzitter levert, kende eveneens een moeilijk jaar. Veel wisselingen in het vrijwilligersbestand, en er waren tevens perioden van inactiviteit. Wel hebben vrijwilligers zo nu en dan deelgenomen aan relevante overleggen en dergelijke. Ook voor Ideefix geldt dat 2004 een cruciaal jaar wordt. Feit is wel dat het LSD zich als voorzitter terug zal trekken en meer op afstand zal blijven adviseren.

  • Den Bosch:

In Den Bosch is het LSD actief geweest in het ondersteunen van enkele mensen die zich behoorlijk hebben ingezet voor verbetering van de hulpverlening aan druggebruikers. Ook is er gestreefd naar het oprichten van een stichting.

 Naar verwachting gaat dit 2004 gebeuren. Het LSD heeft afgelopen jaar maandelijks overleg gehad met betrokkenen.

  • Heerlen/Maastricht

In Heerlen is het LSD geruime tijd actief geweest, om met ondersteuning van locale organisaties en individuen, een belangenbehartigingsorganisatie van en voor druggebruikers op te richten. Gewerkt is voornamelijk aan een goed werkplan en aan een deugdelijk bestuur. Eind 2003 werd besloten om de behoefte aan belangenbehartiging onder druggebruikers te peilen. Hier wordt begin 2004 een start gemaakt, waarna er op basis van de resultaten een plan van aanpak inclusief subsidieverzoek zal worden opgesteld. Het is de verwachting dat medio 2004 er een stichting zal worden opgericht die in eerste instantie Parkstad Limburg als werkgebied heeft.

Hoewel ook Maastricht een belangenbehartigingsorganisatie heeft, is hiermee weinig contact geweest. Getracht zal worden de krachten te bundelen met die van de organisatie in oprichting in Parkstad.

  • Arnhem:

Eind 2003 heeft het LSD contact met de stichting in oprichting “Magdalena, Gebruikers van de Toekomst”. Het betrof hier vooral het geven van adviezen over de oprichting van een stichting en de werkwijze van de stichting.

  • Nijmegen:

Het LSD is in 2003 betrokken geweest bij de totstandkoming van het Multifunctionele Centrum, waarin voorzien wordt in een gebruiksruimte. Gezien de ruime ervaring die het LSD heeft opgedaan met gebruiksruimten in den landen, werd het LSD gevraagd  vooral bij deze overleggen aanwezig te zijn.

Daarnaast kende Nijmegen een levendige cultuur van zelforganisaties, en heeft het LSD contacten met Stichting Algemeen Belang, maar vooral ook met het Nijmeegs Daklozen Overleg, en de NUNN. De vergaderfrequentie was in 2003 circa eens per maand.

·         Apeldoorn:

De gebruikersgroep Apeldoorn is de eerste helft van het jaar niet actief geweest. De leden waren niet meer gemotiveerd en waren met meer persoonlijke zaken bezig. In september is de draad weer opgepakt, nadat er een boel gemopper in de gebruikersgroep was over de verstrekking van een andere vorm van de methadon. Hierop heeft de gebruikersgroep een onderzoekje gedaan over de ervaringen van gebruikers met deze nieuwe vorm van methadon. Veel gebruikers gaven aan hun methadon uit te spugen na inname, of er misselijk van te worden. Hierop volgde een gesprek met de arts en enkele leden van het methadonteam. Voor de verandering is door het CAD gekozen omdat er meer methadon geïnjecteerd werd. De gebruikers zelf geven aan dat er juist nu meer methadon geshot wordt omdat ze er dan niet ziek van worden. De gebruikersgroep blijft hierover in gesprek met het CAD.

 ·         Deventer:

De gebruikersgroep Deventer is opgeheven. Men is nu wel actief binnen de centrale cliëntenraad van het CAD. Men heeft hier meer mogelijkheden om de positie van de klanten van het CAD aan te kaarten binnen de instelling.  Vooral het thema een gebruiksruimte binnen Deventer te realiseren staat hoog op de agenda. Het werkgebied van de cliëntenraad is echter veel groter dan het gebied van de gebruikersgroep in het verleden was, dit maakt het werk er niet eenvoudiger op.

·         Zwolle:

Eindelijk is in 2003 de gebruiksruimte in Zwolle gerealiseerd. De gebruikersgroep heeft voor die tijd, samen met het LSD de wensen van de gebruikers ten aanzien van de gebruiksruimte op papier gezet. Het was goed om te zien dat er feitelijk weinig verschillen waren tussen het rapport van de voorbereidingsgroep gebruiksruimte, en het verslag van de gebruikersgroep. Nu de gebruiksruimte eenmaal draait is er wederom een groep gebruikers opgestaan die zich inzetten voor de belangen van de gebruikers. Vooral voor degene die in aanmerking (zouden moeten) komen voor de gebruiksruimte. Deze groep is nagenoeg dezelfde die zich heeft ingezet voor het verslag t.a.v. de gebruiksruimte. Een bijzonder gegeven is dat de gebruikers in Zwolle blijven mopperen over van alles en nog wat. Dit is duidelijk sterker dan in andere steden. Waar hem dit in zit….??

·         Enschede:

Op verzoek van enkele gebruikers uit Enschede is het LSD een aantal keren naar Enschede vertrokken om te zien of er een gebruikers organisatie opgericht zou moeten worden. Primair doel voor de gebruikers bleek het ontbreken van een gebruiksruimte, daarnaast wilden zij het beleid van de methadonverstrekking veranderen. Dit laatste is succesvol verlopen. Er zijn een paar bijeenkomsten tussen de gebruikers en de vertrekkers geweest en met elkaar hebben ze nieuwe regels afgesproken. Zo krijgen gebruikers 21 vakantiedagen en zijn er 4 baaldagen per jaar ingevoerd. De gebruikers zijn hiermee zeer tevreden. Wat betreft de behoefte aan een gebruiksruimte: deze plannen zijn voorlopig uitgesteld. De gebruikers hebben nu niet de behoefte dit aan te pakken of de discussie hierover op te starten. De groep komt als belangen organisatie niet meer bij elkaar. Zij hebben met het LSD afgesproken dat wanneer zij wederom zich willen organiseren zij het LSD zullen benaderen.

·         Assen:

Na de opening van de dagopvang hebben een klein aantal gebruikers het LSD gevraagd om mee te denken bij de oprichting van een gebruikersorganisatie. Op dit moment worden er enquêtes onder de gebruikers afgenomen om te zien wat de actie punten moeten worden, en of er zo wie zo draagkracht voor een belangengroep is onder de gebruikers. Wanneer er 50 enquêtes zijn ingevuld worden de lijsten doorgenomen en bekeken welke acties er genomen moeten worden.

·         Groningen:

De Groningse gebruikersorganisatie, BvD, (Bond van Druggebruikers) bestaat al enkele jaren. Maandelijks vindt er een ledenbijeenkomst plaats waarin de gebruikers wordt verteld over de activiteiten van de BvD. Tijdens deze vergaderingen worden ook altijd weer nieuwe actiepunten besproken. De BvD werkt voornamelijk vanuit de gebruiksruimte maar is tevens vaak te vinden bij het werkproject en de methadonverstrekking. In Groningen kregen veel gebruikers de zogenaamde normison-eitjes via artsen voorgeschreven. Hoewel veel gebruikers aangaven hier voortdurend mee in de problemen te komen werden ze steeds weer bij de artsen gevraagd. Tijdens één van de vergaderingen is vastgesteld dat de huisartsen een schrijven moesten ontvangen met het verzoek hier terughoudend mee te zijn. Tevens werden de artsen voorgelicht over de risico’s voor de gebruikers. Via de locale huisartsen vereniging is een schrijven hierover uitgegaan. Het gebruik van de eitjes is hiermee sterk terug gedrongen.

·         Leeuwarden:

Een gebruikersorganisatie in Leeuwarden blijkt moeilijk te realiseren. Vorig jaar was er een goed contact met een vrouw die zich als voortrekker van de gebruikersgroep opstelde. Zij is helaas overleden. Na maanden van stilte is er een nieuwe kandidaat naar voren getreden die het werk op zich wilde nemen. Helaas is ook hij onlangs overleden.  Regelmatig dienen zich nieuwe kandidaten aan voor het opzetten van een belangen organisatie, maar deze initiatieven hebben tot op heden nog tot niets geleid.

·         Antwerpen:

De gebruikers organisatie BAD, Bond Antwerpse Druggebruikers heeft een onrustig jaar achter de rug. Zo is degene die daar de kar trok een tijdje buiten beeld geweest, en hebben anderen het werk moeten overnemen. Het LSD is nog wel geregeld telefonisch contact met BAD, maar omdat Antwerpen buiten het werkveld van het LSD valt, hebben er geen bezoeken aan Antwerpen plaatsgevonden.

 Samenwerkingspartners;

  • Trimbos instituut (T-i)
  • Geestelijke gezondheids zorg (GGZ-Nederland)
  • Straathoekwerkersoverleg (SHW-ers overleg)
  • Strafrechtelijke opvang verslaafden (SOV)
  • Signaleringsoverleg (met Mainline en Trimbos-instituut)

 Trimbos instituut;

Het LSD werkt op diverse thema’s direct samen met het T-i. Zo neemt het LSD actief deel aan de klankbordgroep inventarisatie gebruiksruimten. Deze klankbordgroep heeft een enquête onder de gebruiksruimten afgenomen om helder zicht te krijgen op de wensen en lacunes van deze organisaties. Aanvankelijk was de sector niet gelukkig met de rol die zij kreeg toebedeeld in het overlastbeleid van Gemeenten. Maar uiteindelijk daagde het overlast beleid de verslavingszorg uit om ook een aanbod te ontwikkelen voor de groep langdurig verslaafden. De begeleiding van deze groep zou wel om een specifieke benadering vragen.

 Daarnaast neemt het LSD deel aan de bijeenkomsten van de klankbordgroep Utrechtse harddruggebruikers binnen en buiten de (nieuwe) voorzieningen van het T-i. Deze bijeenkomsten staan los van de hierboven genoemde klankbordgroep.

 Naast de klankbordgroepen werkt het LSD ook samen met het T-i op het thema Maatschappelijke Opvang Langdurig Verslaafden. Hier heeft het LSD zitting in de expertgroep.

 GGZ-Nederland;

De samenwerking met GGZ-Nederland richt zich voornamelijk op het Ontwikkel Centrum Sociaal Verslavingsbeleid, OCSV. De start van deze samenwerking is moeizaam verlopen. Maar dankzij de inzet van het LSD is het onderwerp gebruiksruimten op de agenda gekomen binnen het OCSV, en is er ook serieus werk van gemaakt. Ditzelfde geldt overigens voor cliëntparticipatie in andere deelprojecten. Want hoewel niet alles binnen “resultaten scoren” in nauw overleg met het LSD gebeurt, raakt men er eigenlijk binnen de gehele branche steeds meer van doordrongen dat het bedenken van allerlei mooie plannen achter het bureau weinig zin heeft. ‘Als je wil dat bepaalde werkwijzen aanslaan zul je in overleg moeten met je klanten, anders stort je je zaad op de rotsen.’ Aldus Fred Gillissen in zijn brief aan het LSD.

 SOV;

Het LSD participeert in de begeleidingscommissie van de evaluaties van de Forensische Verslavingkliniek en de Strafrechtelijke Opvang Verslaafden. Door ziekte binnen het team is deze vergadering helaas slecht één keer bezocht. Het LSD had tevens het plan om SOV-gedetineerden in de drie SOV-inrichtingen te interviewen. Hiervan is door tijdgebrek geen sprake geweest. Wel heeft het LSD samen met de MDHG in de zomer van 2003 een bezoek gebracht aan de SOV-inrichting in Amsterdam. Als gevolg daarvan zijn enkele ex-gedetineerden nu actief voor de MDHG. 

Straathoekwerkers overleg;

Het LSD signaleerde dat het oude vak van straathoekwerker nog steeds bestaat. Steeds meer organisaties starten weer veldwerk op en geven het zeer diverse namen. De methodiek blijft echter voor een groot deel dezelfde. Veel SHW-ers lopen echter tegen een aantal dezelfde problemen op, zonder dat zij daarin collega’s kunnen raadplegen. Het LSD heeft het samen met het SHW-Leeuwarden het initiatief genomen om een landelijk netwerk SHW-ers op te zetten. Deze groep is tot op heden slechts eenmalig bij elkaar geweest, maar zal elkaar in de toekomst twee maal per jaar bezoeken. Het LSD zal het eerste jaar als aanjager en voorzitter van deze bijeenkomst fungeren. Tevens wil het LSD deze bijeenkomsten gebruiken om meer signaleringen uit het veld op te pikken.

 Signaleringen;

Op verzoek van het Ministerie van VWS hebben het LSD, Mainline en Trimbos-instituut signaleringen vanuit de scene verzamelt. Ook is er overleg geweest met VWS over de aard van de signaleringen. Het LSD heeft echter grote moeite met het karakter van de signaleringen: VWS stelt prijs op zoveel mogelijk signaleringen, ook al zijn het slechts vermoedens. Het LSD wil juist voorkomen dat allerlei vage vermoedens worden opgeblazen tot signaleringen. Dit kan op gespannen voet staan met de doelstelling van het LSD, te weten belangenbehartiging, en het LSD zal in 2004 wegen zoeken om een en ander te verbeteren.

 Onderzoek medicamenteuze interventies;

Het LSD heeft bij het Ontwikkel Centrum Sociaal Verslavingsbeleid, OCSV, gevraagd een gezamenlijk onderzoek te doen vanuit gebruikersperspectief naar medicamenteuze behandelingen bij druggebruikers. Het OSV heeft hiervoor een budget vrijgemaakt. Er worden in drie steden -te weten Vlissingen, Zwolle en Amsterdam- vragenlijsten afgenomen over medicamenteuze interventies. Het LSD heeft regelmatig te kennen gegeven dat het gehele methadonbeleid zal moeten veranderen en verbeteren. Het past niet meer in de huidige belevingswereld van veel gebruikers omdat onder andere het gebruikerspatroon is veranderd. In mei 2004 zal het onderzoek afgerond worden. Op het onderzoek zit een begeleidingsgroep van zowel OSV als LSD.

 Media;

Het LSD is in 2003 geregeld door de media benaderd, waarbij voornamelijk het experiment met de verstrekking van medische heroïne, en de Strafrechtelijke Opvang Verslaafden, gesprekspunten waren.

Daarnaast werd het LSD op gezette tijden geconsulteerd door lokale media, bijvoorbeeld uit Nijmegen en Heerlen.

 Congressen;

Het LSD heeft diverse presentaties gehouden over het werk van het LSD op verschillende congressen en studiedagen.

Zo heeft het LSD de bijeenkomst van AMOC/DHV, Druguse and mobillity in Antwerpen bezocht. Er is daar een presentatie gehouden over het werk van het LSD en vooral over de ervaringen die het LSD heeft in het organiseren van een gebruikers organisatie. Tevens is de methode van werken van het LSD besproken. Op het congres over langdurige verslaafden heeft het LSD zitting genomen in het expert panel.

Daarnaast was het LSD gastspreker op het Nationale Verslavingsdebat (tevens 10-jarig jubileum AIAR) onder dwang en drang in de Verslavingszorg, debat met CCBH over het experiment over medische verstrekking van heroïne tijdens een refereer bijeenkomst van het IVO, en andere bijeenkomsten.

 Landelijk Overleg Gebruikersgroepen, LOG;

Half oktober heeft er als voorbereiding op de gebruikersdag een speciale LOG vergadering plaatsgevonden om het programma met de deelnemers door te nemen. Tijdens deze bijeenkomst is ook benadrukt hoe riskant het is illegale middelen mee naar het buitenland te smokkelen. Daarnaast is gesproken over het programma van de gebruikersdag.

Een andere LOG-vergadering heeft in Amsterdam plaatsgevonden bij de Stichting MAINLINE. Deze bijeenkomst stond, naast een rondje lokaal nieuws, vooral in het teken van het testen van cocaïne door het DIMS-project. Tot op heden wordt er namelijk bijna tot geen coke aangeleverd om te testen. De gebruikers en hun organisaties werden opgeroepen een monster aan te leveren.

 Groot Steden Overleg, GOS;

Het Groot Steden Overleg is weer nieuw leven ingeblazen. Bij deze bijeenkomst komen de autonome professionele gebruikers organisaties bij elkaar om over de problematiek van de vier grote steden te praten. Tijdens de bijeenkomst is er vooral aandacht geweest voor de winterregelingen van de maatschappelijke opvang. In de grote steden is helaas geen eensluidend beleid ten aanzien van deze opvang. Hoewel de beleidsmakers van de vier grote steden aangeven dat er niemand ongewild buiten hoeft te slapen bij een gevoelstemperatuur van -5C, blijkt het in de praktijk nog steeds wel te gebeuren. De lokale gebruikers organisaties hebben hier binnen hun eigen steden extra aandacht voor gevraagd. Het Groot Stedenoverleg vindt 4 maal per jaar plaats.

Website;

Eind oktober was het zover: het LSD heeft haar eigen website www.lsd.nl. Deze site is vooral bedoeld voor Nederlandse gebruikersgroepen maar ook voor andere geïnteresseerden. Het is de bedoeling dat de locale gebruikers organisaties dit jaar hun eigen website kunnen ontwikkelen en beheren op de LSD-site. Om dit te realiseren zal het LSD een aangepaste computer cursus voor de deelnemers aan het LOG organiseren.

Daarnaast  is het LSD bezig met het ombouwen van haar andere site , www.drugusers.info,  welke een internationaal gebruikersactivisme-platform zal moeten worden.  Voor deze site telt hetzelfde als voor de LSD-site. Internationale gebruikersorganisaties kunnen hierop hun informatie plaatsen.

 Gebruikersdag 2003:

Het is voor de zesde keer op rij dat er een gebruikersdag wordt georganiseerd. In 1996 hield het LSD de eerste nationale bijeenkomst in Utrecht. Sindsdien heeft er elk jaar een (inter-)nationale gebruikersdag plaatsgehad. Dit jaar voor het eerst buiten Nederland. De Nederlandse deelnemers waren afkomstig van de gebruikersgroepen uit verschillende steden. Het belangrijkste van de bijeenkomsten is de uitwisseling met collega's, niet enkel uit de andere steden maar nu ook uit verschillende landen.

In Kopenhagen vond de eerste internationale gebruikersdag buiten de Nederlandse grenzen plaats. Daar is het hoofdkwartier van de gebruikersorganisatie BrugerForeningen. BrugerForeningen werd opgericht nadat in 1993 het eerste methadonprogramma door de regering was stopgezet. Omdat protesteren niet hielp, besloot een aantal Deense gebruikers toen zelf een methadonvoorziening te gaan runnen. Dat lukte. Inmiddels is BrugerForeningen een goedlopende organisatie met rond de vijfhonderd activisten. Zij houden zich onder meer bezig met juridische dienstverlening, lobbyen bij de overheid, bezoek aan gevangenissen en hulp aan ouders en partners.

In het pand van BrugerForeningen vindt de conferentie plaats. De deelnemers komen uit zeventien verschillende landen uit West en Oost-Europa, en de Verenigde Staten. Uit de gesprekken die worden gevoerd in de diverse workshops en daarbuiten blijkt dat in de meeste landen van Europa drugsgebruik (-ers) niet worden geaccepteerd. De positie van gebruikers is de laatste jaren zelfs verslechterd. Bijvoorbeeld in gastland Denemarken. Het in bezit hebben van drugs is verboden. In de huidige politieke situatie is het ondenkbaar dat de Denen gebruikersruimten krijgen. Of dat er heroïneverstrekking komt, zoals die in Nederland succesvol is gebleken.

Nog beroerder is de situatie in voormalige Oostbloklanden. Roemenië bijvoorbeeld. Daar is recentelijk een speciale rechercheafdeling opgericht, die puur als doel heeft druggebruikers op te sporen en voor het gerecht te brengen.

De Deense straatadvocate laat zien hoe ze tegenwoordig aan drugsvoorlichting doen: door middel van felgekleurde kaartjes. Ze worden verspreid via medische centra, waar gebruikers regelmatig komen met allerlei gezondheidsklachten. Het zijn hebbedingetjes, waarop verschillende hippe afbeeldingen staan, plus een handige tip voor gebruikers, over hoe ze op een meer gezonde en verantwoorde manier drugs kunnen nemen. Het Deense kaartenproject is een zodanig succes, dat nu in Noorwegen een soortgelijk project loopt. Bovendien worden de kaarten vertaald in het Engels, zodat ze ook naar andere landen kunnen worden geëxporteerd. Het Deense kaartenproject wekt grote belangstelling bij de deelnemers uit de andere landen, ook die uit Nederland. Dit is het waar het om gaat op de internationale gebruikersdag: dat gebruikersgroepen van elkaar leren en op ideeën worden gebracht die ze in eigen land kunnen toepassen.

Team:

Het team van het LSD bestaat uit Daan van der Gouwe, projectmedewerker net als Has Cornelissen en Theo van Dam,  coördinator.

 

 

 

Home | Jaarverslag 2003 | Jaarverslag 2004

This site was last updated 12/29/08